Γλώσσα: Κωμωδία

Κείμενο

Επεισόδιο από την τηλεοπτική σειρά Παρά Πέντε

Περίσταση: Γνωριμία της Αμαλίας (Αμ.) με τον Σπύρο (Σ), τη Ντάλια (Ν), τη Ζουμπουλία (Ζ), την Αγγέλα (Αγ) και τον Φώτη (Φ). Η παρέα προσπαθεί να διαπιστώσει αν η εντυπωσιακά όμορφη αλλά διαλεκτόφωνη Αμαλία είναι κατάλληλη για να συμμετάσχει σε έναν διαγωνισμό ομορφιάς.

1) Σ: Γεια σα:ς. 2) Ν, Ζ, Αγ: Γεια:::: 3) Ν: Αυτή είναι; 4) Σ: Ναι. 5) Ζ: Καλέ αυτή είναι κούκλα, σαν άγγελος, πώς σε λένε κορίτσι μου; 6) Αμ: Αμαʎία. 7) Ζ: Τι είπε; 8) Σ: Αμαλία. 9) Ζ: Δεν είπε Αμαλία κάτι άλλο είπε. 10) Σ: Ναι αλλά Αμαλία ήθελε να πει. 11) Ν: Και γιατί δεν το πε τότε; 12) Σ: Γιατί δεν μπορεί. 13) Αγ: Πλάκα κάνεις. 14) Σ: ((κάνει αρνητικό νεύμα)) Αμαλία να σε συστήσω (.) Ο Φώτης, η Αγγέλα, η Ντάλια, η Ζουμπουλία. 15) Αμ: Ζουμπουʎία; 16) Ν: Α (.) να το πάλι (.) Πώς το κάνεις; 17) Αμ: Ποιο:; 18) Φ: Τι θα κάνουμε;

Ενδεικτικός σχολιασμός: Αμαλία

Δομικά & Γλωσσικά στοιχεία

• Στο τηλεοπτικό απόσπασμα που παρακολουθήσατε μιλούν όλοι οι χαρακτήρες με τον ίδιο τρόπο; Αν όχι, ποιος/α μιλά διαφορετικά;
• Ποια στοιχεία στον τρόπο ομιλίας του συγκεκριμένου τηλεοπτικού χαρακτήρα σας οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι μιλά διαφορετικά;
• Υπάρχουν φράσεις οι οποίες νομίζετε ότι προκαλούν χιούμορ; Αν ναι, ποιες είναι αυτές, από ποια άτομα λέγονται και σε βάρος ποιου χαρακτήρα γελάμε;
• Υπάρχουν στοιχεία στο βίντεο που παρακολουθήσατε (όπως σχόλια, εκφράσεις προσώπου) τα οποία να δείχνουν τι σκέφτονται ή τι αισθάνονται οι υπόλοιποι τηλεοπτικοί χαρακτήρες, όταν βλέπουν την Αμαλία πριν την ακούσουν να μιλά; Ποια είναι αυτά τα στοιχεία;
• Υπάρχουν στοιχεία στο βίντεο που παρακολουθήσατε (όπως σχόλια, εκφράσεις προσώπου) τα οποία να δείχνουν τι σκέφτονται ή τι αισθάνονται οι υπόλοιποι τηλεοπτικοί χαρακτήρες, όταν ακούν την Αμαλία να μιλά; Ποια είναι τα στοιχεία αυτά;

Πολιτισμικές & Διακειμενικές αναφορές

• Πώς αξιολογείτε τον τρόπο ομιλίας της Αμαλίας;
• Πώς θα μπορούσατε να φανταστείτε ένα άτομο που μιλά όπως η Αμαλία από άποψη επαγγέλματος, ηλικίας, μόρφωσης και τόπου καταγωγής; Γιατί φαντάζεστε έτσι το συγκεκριμένο άτομο;
• Περιγράψτε την εξωτερική εμφάνιση της Αμαλίας (ντύσιμο, μαλλιά, ηλικία, ομορφιά). Βλέποντάς την αναμένουμε ότι θα μιλά με διαφορετικό τρόπο από τους άλλους πρωταγωνιστές; Γιατί;
• Για ποιον λόγο, ενώ η Αμαλία είναι εντυπωσιακά όμορφη και μοντέρνα, η υπόλοιπη παρέα φοβάται ότι δεν θα γίνει αποδεκτή στα καλλιστεία;

Παράλληλα κείμενα

• Kάντε σύγκριση του παραπάνω τηλεοπτικού αποσπάσματος με το ακόλουθο ανέκδοτο:

Δύο τύποι στην παραλία μπανιαρίζονται και κάνουν οφθαλμόλουτρα. Μια ξανθιά γκομενάρα να σου κόβεται η ανάσα δηλαδή, σηκώνεται από την πετσέτα της περνάει μπροστά από τους δύο τύπους και πέφτει μέσα στην θάλασσα. Οι δύο τύποι άφωνοι εντελώς την κοιτάζουν και έχουν χαζέψει...

- Αυτή η γκομενάρα που βλέπεις είναι σίγουρα Γερμανίδα.

- Τι λες ρε συ, αυτή είναι σίγουρα από Αυστρία ίσως Ολλανδία πάντως όχι Γερμανίδα.

- Τώρα τι μας λες ρε μεγάλε ότι και καλά έχεις εμπειρία και μπορείς να ξεχωρίσεις τις Γερμανίδες από τις Ολλανδέζες;;;

- Φυσικά δεν είναι Γερμανίδα αυτή με τίποτε, οι Γερμανίδες είναι άχαρες. Δες αυτήν. Κοίτα κούνημα μέσα στο νερό, δες χάρη.

Οπότε η γκόμενα σηκώνει το χέρι και το κουνάει χαιρετώντας ένα ξανθό τύπο που κάθεται έξω στην παραλία και λέει όλο χάρη και νάζι:

- Χάνς! Χάνς!

Ο τύπος που υποστήριζε ότι είναι Γερμανίδα:

- Είδες βρε άχρηστε; Γερμανίδα είναι και φωνάζει τον Γερμανό γκόμενό της!

Και η γκόμενα συνεχίζει:

- Χανς Παναή! Του νιρό είνι υπέρουχο!!!

- Ποια κοινά και ποιες διαφορές εντοπίζετε ανάμεσα στο παραπάνω ανέκδοτο και στο τηλεοπτικό απόσπασμα της σειράς Στο παρά πέντε; - Εντοπίζετε χιούμορ στα κείμενα αυτά; Αν ναι, ποια άτομα στοχοποιούνται χιουμοριστικά; - Γιατί πιστεύετε ότι τα άτομα αυτά στοχοποιούνται μέσω του χιούμορ; Από που προκύπτουν οι χιουμοριστικές ασυμβατότητες;

• Παρακολουθήστε τα ακόλουθα αποσπάσματα από ελληνικές τηλεοπτικές σειρές:

o Βαλς με 12 θεούς o 7 θανάσιμες πεθερές o Μην αρχίζεις τη μουρμούρα Σε ποιες περιπτώσεις ο σεναριογράφος στοχεύει να προκαλέσει γέλιο με τη χρήση της διαλέκτου και σε ποιες όχι; Αιτιολογήστε την απάντησή σας.

Ιδεολογία & Κριτική Ανάγνωση

• Ποια γνώμη πιστεύετε ότι θα σχηματίσει το τηλεοπτικό κοινό για την Αμαλία και για τον τρόπο ομιλίας της; Γιατί; Ποιες απόψεις κρύβονται πίσω από τις αντιδράσεις του τηλεοπτικού κοινού;
• Γιατί πιστεύετε ότι ο τρόπος ομιλίας και η συμπεριφορά της Αμαλίας προκαλούν χιουμοριστική διάθεση;
• Ποιες ιδεολογίες αναδεικνύονται μέσα από το συγκεκριμένο τηλεοπτικό απόσπασμα για την αποδεκτή γλωσσική χρήση σε αστικά, δημόσια και επίσημα περιβάλλοντα;

Αναπλαισιωμένη παραγωγή λόγου

• Σειρά σας τώρα να γίνετε και εσείς σεναριογράφοι. Φτιάξετε ένα μικρό απόσπασμα μιας τηλεοπτικής σειράς, στο οποίο να γίνεται μεν χρήση μιας διαλεκτικής ποικιλίας, αλλά να αποφεύγεται συνειδητά η χιουμοριστική αναπαράσταση και πλαισίωσή της.