Φαρμακείο

Κείμενο

Μια γριά κυρία, άνω των 90, αλλά καλοστεκούμενη, μπαίνει σ' ένα φαρμακείο. -Καλημέρα σας κύριε, έχετε ασπιρίνες; -Ναι, χωρίς αμφιβολία. -Έχετε παυσίπονα; -Βεβαίως. Κανένα πρόβλημα. -Έχετε αντιρρευματικά; -Είναι βέβαιο ότι έχουμε.... -Έχετε Viagra; -Βεβαιότατα. -Έχετε χάπια για τις ρυτίδες; -Έχουμε και τέτοια. -Έχετε αλοιφή για τις αιμορροΐδες; -Προφανώς. -Έχετε σόδα για το στομάχι; -Βεβαίως έχουμε. -Έχετε φάρμακα για το συκώτι; -Μάλιστα. -Έχετε αγχολυτικά; -Μάλιστα χωρίς αμφιβολία. -Έχετε υπναγωγά; -Ναι, ναι, έχουμε. -Έχετε φάρμακα για την μνήμη; -Ναι... μερικά! -Έχετε μπαστούνια; -Προφανώς. -Έχετε στρώματα για τους ηλικιωμένους; -Μα, φυσικά. -Έχετε... -Επιτέλους κυρία μου... είμαστε ένα επαγγελματικό φαρμακείο! Έχουμε όλα τα απαραίτητα προϊόντα! Ποιο είναι το πρόβλημά σας; -Στο τέλος του μήνα, παντρεύομαι τον Δαμιανό, που είναι 95 ετών. Θα θέλαμε να ξέρουμε αν μπορούμε να δηλώσουμε λίστα γάμου σε σας...

Σχόλια

Α) Δομικά & Γλωσσικά στοιχεία

Στο αφηγηματικό αυτό ανέκδοτο το χιούμορ πηγάζει από τις χιουμοριστικές φράσεις (jab lines) «Έχετε Viagra» και «Στο τέλος του μήνα παντρεύομαι τον Δαμιανό, που είναι 95 ετών», καθώς και από την ατάκα (punch line) «Θα θέλαμε να ξέρουμε αν μπορούμε να δηλώσουμε λίστα γάμου σε εσάς».

Β) Πολιτισμικές & Διακειμενικές αναφορές

Στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο οι παραπάνω φράσεις είναι χιουμοριστικές, διότι συντελούν στην ανατροπή μιας σειράς προσδοκιών. Η πρώτη ασυμβατότητα εντοπίζεται στην πρώτη χιουμοριστική φράση («Έχετε Viagra»), καθότι μία ηλικιωμένη κυρία δεν αναμένεται να έχει ερωτικές σχέσεις. Η δεύτερη ασυμβατότητα εντοπίζεται στη δεύτερη χιουμοριστική φράση («Στο τέλος του μήνα παντρεύομαι τον Δαμιανό, που είναι 95 ετών»), όπου η ομιλήτρια δηλώνει ότι θα παντρευτεί έναν ηλικιωμένο άντρα (95 ετών). Μάλιστα, στην αρχή του ανεκδότου πληροφορούμαστε ότι και η ίδια είναι ηλικιωμένη (90 ετών), αν και καλοστεκούμενη στην ηλικία της. Η συμπεριφορά αυτή θεωρείται μη αναμενόμενη, καθότι στο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο στο οποίο έχει κατασκευαστεί το συγκεκριμένο ανέκδοτο, οι άνθρωποι αναμένεται να παντρεύονται μετά την ενηλικίωση και πριν περάσουν το κατώφλι της τρίτης ηλικίας (γύρω στα 65 έτη). Η δεύτερη ασυμβατότητα, η οποία προκαλεί χιούμορ και συμβάλει στην επανερμηνεία του ανεκδότου, εντοπίζεται στην ατάκα («Θα θέλαμε να ξέρουμε αν μπορούμε να δηλώσουμε λίστα γάμου σε εσάς»). Στη φράση αυτή η ομιλήτρια αποκαλύπτει ότι ενδιαφέρεται να δηλώσει λίστα γάμου στο συγκεκριμένο φαρμακείο. Η συμπεριφορά αυτή κρίνεται ως ασύμβατη με τις ισχύουσες αντιλήψεις στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο, όπου είθισται να δηλώνεται λίστα γάμου σε καταστήματα με είδη δώρων, ηλεκτρικά είδη κ.λπ., με δεδομένο ότι οι μελλόνυμφοι είθισται να είναι σε μικρή ηλικία και να χρειάζονται διάφορα είδη σπιτιού, για να διακοσμήσουν το νέο τους σπίτι. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, που οι μελλόνυμφοι είναι ηλικιωμένοι, πιο χρήσιμα θεωρούνται τα προϊόντα ενός φαρμακείου, όπως αυτά απαριθμούνται στην παραπάνω λίστα.

Γ) Ιδεολογία & Κριτική Ανάγνωση

Αυτές οι μη αναμενόμενες συνθήκες της ιστορίας περιέχουν ιδεολογικές παραδοχές σχετικά με τα δικαιώματα των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας. Τα άτομα αυτά, στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο, δεν αναμένεται να συνάπτουν ερωτικές σχέσεις και να συμπεριφέρονται με τρόπο που αρμόζει στους ανθρώπους νεαρής ηλικίας. Στο ανέκδοτο αυτό τόσο η χιουμοριστική φράση όσο και η ατάκα στοχοποιούν τη συγκεκριμένη ηλικιωμένη κυρία και κατ’ επέκταση όλα τα μέλη της ίδιας ηλικιακής ομάδας που, σύμφωνα με τις αντιλήψεις και τις παραδοχές που βρίσκονται σε κοινωνική κυκλοφορία, συμπεριφέρονται με τρόπο που δεν αρμόζει στην ηλικία τους.