Ακροβάτης

Κείμενο

Ένας τύπος μπαίνει σε κατάστημα πώλησης εκκλησιαστικών ειδών.... Πάει στο παπαδοπαίδι-πωλητή και τον ρωτάει: -Αυτή η εικόνα με την κοπελιά και το μωράκι (εννοούσε την Παναγία με τον Χριστό) στην αγκαλιά.. πόσο την έχετε;;; Το ακούει ο υπάλληλος.. του σηκώνεται η τρίχα κάγκελο.. ψελλίζει ένα «μισό λεπτό» και φεύγει σφαίρα να πάει στον Παππά μέσα... -Πάτερ, ήρθε ένας τύπος και με ρώτησε για την εικόνα της Παναγίας πόσο κάνει.. και μου την περιέγραψε ως.. κοπελιά με μωρό..!!! -Ο αντίχριστος.. ο βάναυσος.. ο άθεος.. που να τον διαβάσουν 3... Πες του 500 ευρώ.. να σηκωθεί να φύγει να μην τον ξαναδώ... Πράγματι, βγαίνει έξω το παπαδοπαίδι.. πάει στον τύπο και με αυστηρό ύφος λέει 500 ευρώ (ξερά). Ο Τύπος: Μμμ.. μάλιστα.. Και αυτό το φωτορυθμικό-καβουρδιστήρι (εννοώντας το καντήλι...!!) πόσο κάνει;;; Ξανά μέσα ο πιτσιρικάς. Ξαναλέει στον Παππά τα καθέκαστα περί φωτορυθμικού-καντηλιού..!!! -Πες στον άθεο... τον σατανά... τον αντίχριστο.. τον βελζεβούλη... 1000 ευρώ να τσακιστεί να φύγει...!!!! Πράγματι, ο πιτσιρικάς ξαναβγαίνει έξω και με αυστηρό ύφος λέει 1000 ευρώ..!!! -Μμμ μάλιστα.. Και αυτός ο σταυρός πόσο έχει?? Παθαίνει ψιλοκόμπλα ο πιτσιρικάς και ξανά σφαίρα στον παππά... Παππά, με ρωτάει για τον σταυρό... πόσο τον έχουμε... -Τι να σου πω παιδάκι μου.. Ας του δώσουμε μια ευκαιρία μπας και έρθει στον δρόμο του Θεού.. Μακάρι.. Πες του 10 ευρώ για να τον πάρει.. Έξω ο πιτσιρικάς με ψιλοχαμόγελο στο στόμα... -10 ευρώ μόνο για σας... Τύπος: Με τον ακροβάτη ή χωρίς;;; :P

Σχόλια

Α) Δομικά & Γλωσσικά στοιχεία

Στο παρόν αφηγηματικό ανέκδοτο το χιούμορ προκαλείται από τις εξής χιουμοριστικές φράσεις (jab lines):

• «Αυτή η εικόνα με την κοπελιά και το μωράκι (εννοούσε την Παναγία με τον Χριστό) στην αγκαλιά.. πόσο την έχετε;;;»
• «Και αυτό το φωτορυθμικό-καβουρδιστήρι (εννοώντας το καντήλι...!!) πόσο κάνει;;;»

Ακόμη, χιούμορ προκαλεί η ατάκα (punch line) του ανεκδότου «Με τον ακροβάτη ή χωρίς;;; :P».

Β) Πολιτισμικές & Διακειμενικές αναφορές

Στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο οι παραπάνω φράσεις είναι χιουμοριστικές, γιατί συντελούν στην ανατροπή μιας σειράς προσδοκιών που σχετίζονται με τη χριστιανική πίστη και το σεβασμό προς τα θεία. Το χιούμορ πηγάζει από την αποκλίνουσα συμπεριφορά του πρωταγωνιστή του ανεκδότου, ο οποίος αποκαλεί την Παναγία με το Χριστό ‘κοπελιά με μωράκι’, το καντήλι ‘φωτορυθμικό-καβουρδιστήρι’ και τον εσταυρωμένο Χριστό ‘ακροβάτη’. Οι χαρακτηρισμοί αυτοί θεωρούνται ασεβείς και ασύμβατοι με τις ισχύουσες παραδοχές και αντιλήψεις που, στο συγκεκριμένο κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο, επιτάσσουν το σεβασμό προς τα θεία. Με άλλα λόγια, ο ομιλητής αναφέρεται στις θείες μορφές της Παναγίας και του Χριστού, καθώς και στο εκκλησιαστικό αντικείμενο του καντηλιού, χρησιμοποιώντας χαρακτηρισμούς που συνδέονται με το κοσμικό και όχι με το θρησκευτικό πλαίσιο. Ιδιαίτερα χιουμοριστική είναι η ατάκα του ανεκδότου («Με τον ακροβάτη ή χωρίς;;; :P») που προκαλεί και την επανερμηνεία του. Και τούτο, γιατί η προηγούμενη φράση του ομιλητή «Και αυτός ο σταυρός...πόσο έχει;;;» δεν φάνηκε να ανατρέπει κάποια προσδοκία σχετικά με το σεβασμό προς τα θεία, σε αντίθεση με τις προηγούμενες χιουμοριστικές φράσεις. Ο ομιλητής αναφέρθηκε στο ιερό σύμβολο του σταυρού, όπως αναμενόταν στο συγκεκριμένο πολιτισμικό πλαίσιο, μη προβάλλοντας έτσι για τον εαυτό την ταυτότητα του άθεου. Έτσι, η ατάκα του ανεκδότου προκαλεί ιδιαίτερο χιούμορ, καθότι έρχεται σε αντίθεση τόσο με την αναμενόμενη συμπεριφορά, βάσει των κυρίαρχων αντιλήψεων περί χριστιανικής πίστης, όσο και με τη συμπεριφορά του ομιλητή στην ακριβώς προηγούμενη φράση.

Γ) Ιδεολογία & Κριτική ανάγνωση

Αυτές οι μη αναμενόμενες συνθήκες της ιστορίας περιέχουν ιδεολογικές παραδοχές σχετικά με τη χριστιανική πίστη και την ευσέβεια. Συγκεκριμένα, το ανέκδοτο φαίνεται να στοχοποιεί όσους/ες δεν επιδεικνύουν το δέοντα σεβασμό προς τα θεία, δηλαδή τα μέλη της κατηγορίας των άθεων (και αγνωστικιστών) που υπερβαίνουν τους άγραφους κανόνες της χριστιανικής πίστης και βλασφημούν.