Δάσκαλος

Κείμενο

O δάσκαλος ρωτά τους μαθητές μετά το διάλειμμα: - Τι έκανες στο διάλειμμα Γιωργάκη; - Έπαιζα μπάλα, κύριε. - Μπάλα; Α ωραία. Αν μου γράψεις σωστά την λέξη «μπάλα» στον πίνακα θα σε αφήσω να σχολάσεις μία ώρα γρηγορότερα. - Εσύ Θανασάκη, τι έκανες στο διάλειμμα; - Εγώ κύριε έπαιζα στην αμμοδόχο. - Στην αμμοδόχο; Α ωραία. Αν μου γράψεις σωστά την λέξη «άμμος» στον πίνακα, να σε αφήσω να σχολάσεις μία ώρα γρηγορότερα. - Εσύ Άλι τι έκανες στο διάλειμμα; - Εγκώ κύριε ήθελε παίξει με Γιωργάκη και με Τανασάκι, αλλά όχι παίξει μαζί μου κανένας. - Τιι!!, δεν έπαιζαν μαζί σου. Ντροπή!. Αυτό λέγεται ρατσιστική διάκριση εις βάρος Εθνικών μειονοτήτων. Αντε Αλι, αν μου γράψεις στον πίνακα σωστά «ρατσιστική διάκριση εις βάρος εθνικών μειονοτήτων» θα σε αφήσω να σχολάσεις μισή ώρα γρηγορότερα.

Σχόλια

Α) Δομικά & Γλωσσικά στοιχεία

Στο συγκεκριμένο αφηγηματικού τύπου ανέκδοτο το χιούμορ προκαλείται από την ατάκα (punch line) του ανεκδότου (Τιι!!, δεν έπαιζαν μαζί σου. Ντροπή!. Αυτό λέγεται ρατσιστική διάκριση εις βάρος Εθνικών μειονοτήτων. Αντε Αλι, αν μου γράψεις στον πίνακα σωστά «ρατσιστική διάκριση εις βάρος εθνικών μειονοτήτων» να σε αφήσω να σχολάσεις μισή ώρα γρηγορότερα.), η οποία βρίσκεται στο τέλος του κειμένου και συντελεί στην επανερμηνεία του.

Β) Πολιτισμικές & Διακειμενικές αναφορές

Στο παρόν ανέκδοτο το χιούμορ προκαλείται από την ασυμβατότητα που προκύπτει από τη μη αναμενόμενη συμπεριφορά του δασκάλου προς τον αλλοεθνή μαθητή (Αλί). Συγκεκριμένα, εντοπίζεται μία αντίφαση ανάμεσα στα λόγια και στις πράξεις του δασκάλου. Από τη μία κάνει κήρυγμά στους μαθητές του κατά της ρατσιστικής διάκρισης εις βάρος εθνικών μειονοτήτων και μάλιστα επιπλήττει τους Ελλήνες μαθητές που αρνήθηκαν να παίξουν με τον αλλοεθνή συμμαθητή τους. Από την άλλη ο ίδιος φαίνεται να μεταχειρίζεται τους Έλληνες μαθητές με πιο ευνοϊκούς όρους. Αφενός τους ζητά να γράψουν στον πίνακα πολύ απλές λέξεις, ενώ από τον Αλί ζητά να γράψει μία αρκετά σύνθετη φράση, και αφετέρου τους μεν Έλληνες υπόσχεται να τους αφήσει ελεύθερους μία ώρα νωρίτερα αν κατορθώσουν να γράψουν σωστά τις απλές λέξεις "μπάλα" και "άμμος", ενώ τον Αλί υπόσχεται να τον αφήσει να σχολάσει μισή ώρα νωρίτερα, αν καταφέρει να γράψει μία εμφανώς πιο απαιτητική φράση (ρατσιστική διάκριση εις βάρος εθνικών μειονοτήτων).

Γ) Ιδεολογία & Κριτική ανάγνωση

Η παραπάνω μη αναμενόμενη συνθήκη της ιστορίας στοχοποιεί παραδοχές με έντονα στοιχεία ρατσισμού και εχθρικής ρητορικής προς τους μετανάστες/πρόσφυγες. Μέσα από την τελική ανατροπή-ατάκα φαίνεται ότι ο δάσκαλος κάνει διακρίσεις σε βάρος των αλλοεθνών και αλλόγλωσσων μαθητών, παρόλο που προβάλλει για τον εαυτό του την αντίθετη εικόνα, δηλαδή την ταυτότητα αυτού που εναντιώνεται στο ρατσισμό και διδάσκει στους/τις μαθητές/τριές του την ισότητα. Δια της στοχοποίησης του δασκάλου ως φορέα ρατσιστικών πεποιθήσεων προς το μετανάστη μαθητή στιγματίζονται όλα τα μέλη της κατηγορίας των ρατσιστών.