Humor Literacy:Χιούμορ και Κριτικός Γραμματισμός

Κριτικός Γραμματισμός

Ορισμοί

Σύντομη Ιστορία

?? μάλλον?

Πολυγραμματισμοί

Από το Λεξικό γλωσσολογικών όρων

Το μοντέλο των πολυγραμματισμών αποσκοπεί και αυτό στον κριτικό γραμματισμό των μαθητών/τριών. Το μοντέλο αυτό θέλει να εξοικειώσει τους/τις μαθητές/τριες με την επεξεργασία διαφόρων κειμενικών ειδών στις σύγχρονες πολύγλωσσες και πολυπολιτισμικές κοινωνίες. Πιο συγκεκριμένα, η γλωσσική διδασκαλία σύμφωνα με το μοντέλο αυτό περιλαμβάνει τέσσερα στάδια:

• την τοποθετημένη πρακτική, κατά την οποία συλλέγονται κείμενα από την καθημερινή πραγματικότητα των μαθητών/τριών, μαζί με τις πληροφορίες που συνοδεύουν τη χρήση, την προέλευσή τους, όσους/ες συμμετέχουν στην παραγωγή και την επεξεργασία τους·
• την ανοικτή διδασκαλία, κατά την οποία ο/η εκπαιδευτικός, χωρίς να χρησιμοποιεί δυσνόητη και περίπλοκη ορολογία, επεξεργάζεται με τους/ις μαθητές/τριες στην τάξη ποια γλωσσικά στοιχεία συμβάλλουν στην οργάνωση, τη σύσταση και την κατανόηση των κειμένων, και πώς·
• την κριτική πλαισίωση, όπου εκπαιδευτικός και μαθητές/τριες επεξεργάζονται από κοινού τις στάσεις και τις αξιολογήσεις που περιέχονται στα κείμενα και τους στόχους που αυτά εξυπηρετούν στο περιβάλλον στο οποίο παράγονται και γίνονται κατανοητά·
• τη μετασχηματισμένη πρακτική, η οποία οδηγεί τους/τις μαθητές/τριες να προσαρμόσουν την οργάνωση και το περιεχόμενο ενός κειμένου ώστε να ικανοποιεί διαφορετικές περιστάσεις και ανάγκες – ουσιαστικά να παραγάγουν ένα διαφορετικό κειμενικό είδος που θα χρησιμοποιούνταν σε άλλο περιβάλλον, αλλά θα αφορούσε το ίδιο ή παρόμοιο θέμα και θα μετέφερε παρόμοιες πληροφορίες.

Ο Κριτικός Γραμματισμός στην Ελληνική εκπαίδευση

Η ανάπτυξη του κριτικού γραμματισμού των μαθητών/τριών εντάσσεται στους στόχους των σύγχρονων προγραμμάτων σπουδών και αναλυτικών προγραμμάτων. Συγκεκριμένα για τα ελληνικά δεδομένα, πέρα από την «κριτική γλωσσική επίγνωση» που τίθεται ως σκοπός του ισχύοντος Διαθεματικού Ενιαίου Πλαισίου Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ), το Αναλυτικό Πρόγραμμα του 2011 δίνει έμφαση στην ανάπτυξη κριτικού γραμματισμού , προσδιορίζοντας συγκεκριμένους στόχους όπως:

«να αντιληφθούν [οι μαθητές/τριες] ότι οι γλωσσικές μορφές […] λειτουργούν ως ενδείκτες κοινωνικών παραμέτρων και ως μηχανισμοί δόμησης ταυτοτήτων, ιδεολογιών, στάσεων και συμπεριφορών» - (Υ.Π.Δ.Β.Μ.Θ. & Π.Ι. 2011: 9 )

«να αναπτύσσουν κριτική αντίσταση σε σαφή ή υπονοούμενα νοήματα» -(Υ.Π.Δ.Β.Μ.Θ. & Π.Ι. 2011: 101, 109 )